Dotychczas nie wyczerpano w pełni tematu genezy powstawania skolioz u dzieci. Wiadomo jednak, że skolioza jest to deformacja kręgosłupa, polegająca na jego skrzywieniu w płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Skrzywienie powstaje jednocześnie we wszystkich trzech płaszczyznach albo tylko w jednej z nich. Schorzenie to dotyka dzieci w różnym wieku. Z naszego wpisu poznacie niektóre przyczyny i objawy skolioz u dzieci oraz metody ich leczenia. Zapraszamy!
Jakie są najczęstsze przyczyny skoliozy u dzieci?
Skolioza u dzieci może mieć charakter strukturalny. Wówczas noworodek przychodzi na świat z wadami rozwojowymi narządu ruchu. Badania wykazują, że odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie kręgosłupa kości, chrząstki, mięśnie lub stawy nie wykształciły się w ogóle albo w pełni. Zdarzają się nieprawidłowe umiejscowienia kręgów.
Współczesnej medycynie znane są przypadki skoliozy współtowarzyszącej chorobom wrodzonym, np. artrogrypozie, w której występują przykurcze wewnątrzstawowe. Jednak w około 80% przypadków skolioza to schorzenie nabywane przez dziecko w fazie intensywnego wzrostu i ma charakter funkcjonalny. Najczęściej dotyczy dzieci w wieku szkolnym, regularnie noszących ciężki plecak z książkami na obu ramionach lub tylko na jednym, pozostających wiele godzin w wymuszonej pozycji siedzącej podczas lekcji lub w czasie wolnym. Mają one zbyt mało ruchu na co dzień, a często również nadwagę.
Jak objawia się skolioza u dzieci?
Zdrowy kręgosłup powinien mieć delikatnie łukowate wygięcia. Skolioza wiąże się zatem z następującymi anomaliami w budowie ciała:
- gdy wszystkie naturalne krzywizny kręgosłupa są spłaszczone, plecy są zupełnie płaskie, a barki obniżone;
- przy zwiększonej krzywiźnie piersiowej, plecy są zgarbione i nienaturalnie zaokrąglone, łopatki odstają od pleców, barki i głowa są wysunięte do przodu;
- przy pogłębionej krzywiźnie lędźwiowej, plecy są wklęsłe w dolnym odcinku kręgosłupa, widać uwypuklone pośladki i wypięty brzuch oraz nierzadko koślawość kolan;
- w przypadku zwiększonej krzywizny piersiowej i przy pogłębionej krzywiźnie lędźwiowej, występujących jednocześnie, plecy są u góry nienaturalnie zaokrąglone, a w dolnym odcinku wklęsłe.
Tworzące się wady postawy powodują również deformacje kolan i stóp. Rehabilitacja dzieci często rozpoczyna się wówczas, gdy w nadmiernie obciążanych narządach odczuwają one ból lub nabywają blokad psychicznych z powodu deformacji ciała.
Jakie są metody leczenia skoliozy u dzieci?
W pierwszej kolejności lekarz ortopeda przeprowadza wywiad z rodzicami, a następnie bada dziecko. W razie stwierdzenia nieprawidłowości należy wykonać zdjęcie rentgenowskie kręgosłupa. Jeśli wykryte zostaje skrzywienie przekraczające 10° według Cobba, jest uznawane za skoliozę wymagającą leczenia. Aby dokonać szczegółowej diagnostyki, lekarz wykonuje test Rissera, a w razie konieczności dodatkowo zleca wykonanie tomografii komputerowej, a ostatecznie rezonansu magnetycznego. Leczenie skoliozy przebiega w zależności od wielkości skrzywienia:
- powyżej 10° według Cobba jest zalecana kinezyterapia,
- powyżej 20° według Cobba jest zalecane noszenie specjalnego gorsetu ortopedycznego,
- jeśli skrzywienie nadal postępuje i przekroczy 40° według Cobba, wówczas jest konieczne operacyjne skorygowanie skrzywienia i usztywnienie kręgosłupa w celu zatrzymania progresji.
Układ kostny rozwija się do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Warto zadbać o regularne wizyty kontrolne dziecka u lekarza ortopedy, ponieważ skolioza to choroba całego organizmu. Może wpływać między innymi na pracę serca dziecka, jego układ krwionośny oraz oddechowy. Im wcześniej wykryta skolioza, tym większe szanse na wyleczenie.
